We kunnen het koffiegeslacht Coffea, welke deel uitmaakt van de Rubiaceae- familie, opdelen in twee hoofd soorten. Dit zijn de soorten Coffea arabica (arabica bonen) en de Coffea canephora (robusta bonen). Naast deze voor de verkoop markt bestemde soorten, bestaan nog twee, niet commerciële soorten koffiebonen, de Coffea liberica en de Coffea excelsa. Deze soorten worden niet voor de export gebruikt omdat de kwaliteit van deze soorten koffiebonen gewoonweg niet goed zijn. Meestal worden deze soorten gebruikt voor de verkoop in eigen land. Arabica koffieplanten kunnen tot zo’n 10 meter hoog worden indien ze niet gesnoeid worden, maar voor het gemak van het plukken worden de planten meestal terug gesnoeid tot een hoogte van 2 á 3 meter.
Uit rijpe bessen van een gezonde arabica koffieplant, ook wel moederplant genoemd, worden arabica zaden gehaald. Deze arabica zaden worden meestal, op een geconditioneerde plek genaamd de coffee nursery, gepoot in de grond. In drie maanden tijd, nadat het arabica zaadje met hoornschil maar zonder vruchtvlees is gepoot, ontwikkeld zich aan het zaadje een hoofdwortel. En zo ontstaat een zaailing die “Soldaat” wordt genoemd. Gedurende 6 maanden groeit de “Soldaat” uit tot een kleine arabica boom met 12 – 16 blaadjes. Het arabica koffieplantje is nu sterk genoeg en kan in het veld worden gepoot. Vervolgens duurt het nu nog 3 tot 5 jaar voordat het koffieplantje voor het eerst gaat bloeien, tijdens de bloei periode ontstaan er prachtige geurige witte bloesems aan het arabica koffieplantje en na de bloei periode ontstaan op de plek van de bloesem, de koffiebessen.
Het rijpen van de koffiebessen is een proces dat afhankelijk is van het klimaat en kan een periode van 6 tot 9 maanden in beslag nemen. De koffiebessen zijn pas rijp als de bes een diepe donker rode kleur heeft. En precies op dat moment zijn de koffie bonen, welke in de koffiebes zitten volledig ontwikkeld en op smaak. Koffiebessen rijpen niet allemaal tegelijk aan dezelfde tak, het kan zijn dat een koffieplukker 3 of 4 keer langs dezelfde struik of tak moet om zo alleen de rijpe bessen te kunnen oogsten. Een gezonde en goed verzorgde arabica plant geeft per seizoen gemiddeld zo’n 1 tot 5 kg arabica koffiebessen. Doorgaans is er zo’n 5 tot 6 kg koffiebessen nodig om 1 kg arabica koffiebonen over te kunnen houden. Het is cruciaal dat de rijpe koffiebessen op het goede moment worden geplukt als koffiebessen over rijp zijn, krijgen de koffiebonen namelijk een muffe, over gefermenteerde smaak. Onrijpe bessen zorgen voor een scherpe en een niet aangename zure smaak.